Sociale buddy robot zorgt voor een andere invulling van zorg

28 februari 2023

Rob Raaijmakers, manager Gehandicaptenzorg en Patiëntenparticipatie CZ zorgkantoor, vertelt dat de samenwerking met Robot Ctrl al in oktober 2021 op gang kwam doordat Mike van Rijswijk, directeur van The innovation playground en hij vanuit verschillende expertise kansen zagen voor iets heel ‘moois’. “Er kwamen een aantal dingen toevallig samen. Het werd namelijk duidelijk dat de zorginkoop een regionaal vraagstuk werd met de uitdagingen die vanuit de groeiende zorgkloof op ons afkwamen.

De vraag was: Herkennen en erkennen zorgaanbieders dat en voelen ze zich er verantwoordelijk voor? Zou je daar samen iets aan kunnen doen? Je wilt kwaliteit van leven (blijven) bieden en bijvoorbeeld eenzaamheid tegengaan. De kracht van een robot die sociaal contact kan bieden, moet je niet onderschatten. Als je daarnaast de dagstructuur zo ook goed kan regelen, scheelt dat veel werkdruk. Mensen moeten bovendien inzien dat de sociale robot geen gadget is, maar een noodzaak. Dat inzicht begint nu door te sijpelen. Het is ook gaaf dat er onderzoek door de hogeschool Zuyd en Maastricht University aan het programma wordt gekoppeld. Extern laten meten betekent ook dat je straks discussies beter kunt plaatsen.”

Mike van Rijswijk vult aan: “De vraag is hoe je dan gaat opschalen. Daar heb je mensen met lef en visie voor nodig. We hebben niet voor niks een jaar nodig gehad om het programma te ontwikkelen. Je moet toch de businesscase rondkrijgen, want elke zorgmedewerker heeft tijd nodig om het te ‘doorleven’.

We starten namelijk heel klein, en nemen twee, drie maanden om naar het moment toe te werken dat de robot de zorgmedewerker ontmoet. Die ziet wat het met de cliënt doet, en dan komt het zorghart tevoorschijn. Bij Robot Ctrl noemen we dit het ‘sociale buddy moment’ tussen robot, cliënt en zorgmedewerker. Hier beleeft men echt dat een robot iets sociaals toevoegt. Dan zie je dat het sociale impact heeft. Want het gaat uiteindelijk om de mens. Het gaat om die ene zorgmedewerker, een bepaald type mens dat die duw kan geven. Je hebt een selectie van koplopers nodig die het anders willen doen, die buiten de gebaande paden durven treden. Maar die kunnen het niet alleen. Die moet je vervolgens een veilige ruimte bieden. En laten merken dat je in ze gelooft.

Tenslotte probeer je de geïnteresseerden mee te nemen. Die moeten het idee krijgen: er gebeurt iets en daar wil ik bij zijn. Dat fenomeen moet veel meer ruimte krijgen. Want als de 'afwachters' de overhand krijgen, komt er niets van.”

Tenslotte komt aan de orde wat het meest vernieuwende aan dit programma is. “Hoewel voor veel mensen de robot zelf de innovatie lijkt te zijn, zit het vernieuwende eigenlijk niet in de robot, maar vooral in de manier waarop we de robot introduceren in de zorg,” zegt Mike. Rob merkt daarbij op dat het meest innovatieve de combinatie van meerdere factoren in dit programma is. Hij zegt: “Denkend vanuit een gezamenlijk regiovraagstuk, het opschalen van een mooie innovatie, het wetenschappelijk laten onderbouwen en zo toewerken naar een duurzame gehandicaptenzorg. Hoe mooi is dat?”